thi sĩ Quách Thoại

[TRUNG]

Làm nghệ thuật ở xứ nghèo là một “thiện nghiệp gian nan”! Thiện nghiệp vì làm cho đời vui. Gian nan vì phải sống đời áo cơm vất vả.

Quách Thoại, một thi sĩ thâm trầm của Huế đã một lần tiên tri cho cho kiếp nghệ sĩ của mình:

Mặt trời mọc !
Rưng rưng mùa hoa gạo
Lỡ một mai tôi chết trần truồng không cơm áo
Thì hồn tôi xin phảng phất chốn trăng sao
Để nhìn các anh như vừa gặp buổi hôm nào
Và trong câu chuyện tôi sẽ cười nhắc bảo:
Còn sáng tạo ta hãy còn sáng tạo.

[TRUNG]

Là một nhà thơ phải sống một cuộc đời vô cùng đau khổ vì bệnh tật, nhưng lại khóc thời-thế nhiều hơn là khóc bản-thân. Thi sĩ Quách Thoại chính tên là Đoàn Thoại, sinh năm 1929 ở Huế.

Năm 1948, Thi sĩ vào Nam chủ trương báo Nguồn Sống. Rồi các báo: Đoàn Kết, Làm Dân . . .

Năm 1955, Quách Thoại viết cho các báo Việt Chính, Người Việt và Sáng Tạo.

Thơ của ông thường đăng rải rác trong các báo trên đây và có ba tập: Giữa lòng cuộc đời, Những bài thơ tình đầu tiên và Cờ dân chủ chưa xuất bản.

Năm 1957, Thi sĩ định cho một trong ba tập này được ra mắt độc giả. Nhưng phải đình trệ vì cuộc sống hàng ngày quá lao khổ, phần vì bệnh hoạn, phần vì việc làm không được thỏa mãn phần nào theo ý định. Kế đó, Thi sĩ lại bị lao nặng, phải vào nằm nhà thương thí Hồng Bàng, rồi tạ thế ở đó ngày 7 tháng 11 năm 1957.

Tội nghiệp cho Quách Thoại, đến phút cuối cũng không được ai thừa nhận nên thi thể phải dùng làm vật thí nghiệm cho các sinh viên trường Y khoa.

[TRUNG]

Quách Thoại
Thược dược

Ðứng im ngoài hàng giậu
Em mỉm nụ nhiệm mầu
Lặng nhìn em kinh ngạc
Vừa thoáng nghe em hát
Lời ca em thiên thâu

Ta sụp lạy cúi đầu .

[TRUNG]

Hoa là thiên nhiên, là cái đẹp, cái đẹp thực tại vượt thời gian và không gian, vượt ra khỏi sự chấp thủ của con người. Trong mưa mù sương hay trong khu vườn hoang phế, phù dung vẫn nở, vẫn xông hương, vẫn hiến tặng cái tinh túy, mầu nhiệm nhất cho cuộc đời. Hoa phù dung sớm nở tối tàn, cái đẹp đó thật chóng vánh. Đó là quy luật. Cái gì rồi cũng thế. Đời sống con người cũng vậy thôi. Khoảnh khắc một ngày, hai ngày thậm chí một năm, hai năm hay trăm năm… cũng có nghĩa gì đâu đối với cái vô thỉ vô chung của thời gian và không gian vũ trụ.

Cái đẹp hiến tặng vô tư cho cuộc sống. Nhưng không phải lúc nào con người cũng cảm nhận được một cách trọn vẹn. Bởi vì cái đẹp chỉ hiện hữu trong hiện tại đang là. Đó là khoảng khắc sát na mà Quách Thoại nhận ra sự nhiệm mầu của cuộc sống khi ngắm đóa hoa thược dược hát ca bên hàng dậu:

Đứng yên ngoài hàng giậu
Em mỉm nụ nhiệm mầu
Lặng nhìn em kinh ngạc
Vừa thoáng nghe em hát
Lời ca em thiên thâu

Ta sụp lạy cúi đầu
(Quách Thoại)

Hàng dậu, hoa thược dược là hiện thực ngày nào nhà thơ cũng đi qua. Nhưng tại sao đến hôm ấy nhà thơ mới nhận ra hoa đang cười vui, ca hát? Hoa là thế, cái đẹp là thế, thực tại nhiệm màu là thế. Luôn luôn hiện hữu. Chỉ vì lòng người còn xao xuyến đấy thôi.

Yên tĩnh và xao xuyến, mê và ngộ, khoảnh khắc ấy chỉ trong một cái khảy móng tay. Chỉ một cái khảy móng tay ấy, thế giới bùng vỡ, Ta Bà biến thành Tịnh Độ.
(st)

[mèo con]

[Sponsored content]