luận chứng thương hàn (theo yhct)

[xuân bình]

Luận Chứng Thương Hàn
Nói về Mạch Bịnh
(Theo YHDT)

Xét xem mạch bịnh thương hàn
Tóm trong năm chứng luận bàn cho thông
1 - Thốn phù mà hoạt : thương phong
Xích tế nhuyễn nhược : chứng phong hoành hành
2 - Xích thốn cường thịnh : thương hàn
Mà thêm khẩn sác thương hàn chí ngôn
3 - Thốn nhuyễn mà nhược : thấp ôn
Xích tế tiểu cấp thấp ôn đành rành
4 - Xích thốn phù bệnh : nhiệt hành
Tán sác đè nặng ,hoặc phù nhẹ tay
5 - Ôn bịnh : mạch hình sao đây ?
Vì tà lưu tán các kinh vô cùng
Khó phân biệt được đường kinh
Cho nân cần xét bịnh tình trước sau
Tùy theo bịnh ở kinh nào
Lần theo hiện tượng xét suy tỏ tường
Để sau dùng phép lập phương
Gẫm trong hư, thiệt âm dương cứu người
-Ví như âm thịnh dương hư
Phép dùng phát hãn thải trừ mồ hôi
Nếu dùng tả hạ thêm nguy
Làm cho tà ngoại hãm vào phần âm
- Còn như dương thịnh - hư âm
Nếu dùng phát hãn dịch kiệt mòn
Phép dùng tả hạ mới nên
Thực hư năm chứng thương hàn nguy thân
*Ngoại tà xâm nhập vào thân
Tương sanh tương khắc năm phần thiệt hơn
Bệnh từ trong mẹ đến con
Phía sau truyền đến “hư tà” nhẹ thôi
Bệnh con truyền thấu mẹ rồi
“Thực tà” phía trước khắc ngôi năm hành
Tà từ trong tạng truyền nhanh
Đến tạng bị khắc tục danh “tặc tà”
Tà từ tạng yếu truyền qua
Khắc hình tạng mạch “vi tà” nhớ cho
Bản thân thụ bịnh ốm o
Tà vào xâm phạm thắng do “chính tà”
Thương hàn bịnh chứng tường tra
Bên trong khí uất ngoài tà lạnh tanh
Thương thử khí tán ra nhanh
Ngoài mình hong nóng thuốc lành tả thâu
- Nhiệt mạch nghịch đảo thâm sâu
nhiệt cao - mạch chậm chẩn hầu gian nan
Mạch nhanh - nhiệt hạ ẩn tàn
Rõ thân năm chứng thương hàn tà dương
Thực hư - bổ tả tỏ tường
Trước sau am thục nghiệm phương mới mầu
(thục : nấu cho chín)
Phải công hoặc thủ nơi đâu
Xét câu “Tòng , Chánh” để cầu bằng an
Thầy danh tiếng chữa thương hàn
Mạch dò cho chắc luận bàn mới thông
Đầu thang luận chứng để phòng...
Vin theo y học phương đông tỏ bày
Đôi lời thơ để hôm nay
Xuân Bình xin gửi quý Thầy góp thêm

Tp.HCM / 25/4/1990 [/center]