Nắng Tháng Ba

[lethi]

Em về giữa tháng ba
Tây nguyên lồng lộng gió
Có phải không em tà áo ngày xưa đó
Chấp chới một hồn thơ
Hoa rừng vào mùa tháng ba nở rộ
Nhịp nhàn kheo sắc hương
Có phải không em mà gió chiều vấn vương
Sương trắng trôi bồng bềnh quanh phố
Tháng ba tây nguyên vào mùa bỏ mả
Nhà dài du khách reo ca
Có phải không em mà nắng tháng ba
Kheo sắc vàng óng ả
Trong thổn thức gió chiều vấp ngã
Hạt nắng cuối ngày đi hoang.
Lê Thi

[dangphuong]

"Tháng ba tây nguyên vào mùa bỏ mả"
Câu này có ý gì anh lethi?
dp

[lethi]

Sau khi đã làm xong tất cả mọi nghi lễ và hội lễ tạ ơn các thần, người Tây Nguyên mới bắt tay vào làm lễ bỏ mả hay bỏ ma cho những người đã khuất. Mặc dầu được tổ chức sau cùng, nhưng lễ bỏ mả ở nhiều dân tộc Tây Nguyên (như Bana, Giarai, Êđê, M'nông, Rắc Lây…) lại là một hội lễ có quy mô lớn nhất, dài ngày nhất và cũng có nhiều đặc trưng văn hóa nhất so với tất cả những hội lễ khác đã được tổ chức trước đó. Để có được lễ bỏ mả, gia đình, làng xóm phải chuẩn bị trước ba, bốn tuần (đối với những lễ bỏ mả của từng gia đình) thậm chí hai, ba tháng (đối với lễ bỏ mả của cả một nhóm gia đình hay của những gia đình giàu có). Để có lễ bỏ mả, phải chuẩn bị rượu thịt, thức ăn, phải chuẩn bị gỗ, tre… làm nhà mồ, phải chuẩn bị những bộ cồng chiêng, làm những đồ vật giống như thật để chia cho người chết, phải làm các con rối, mặt nạ, phải mời họ hàng gần xa từ các nơi đến dự; phải báo cho các
làng xung quanh được biết…Khác với các các lễ hội khác chỉ mang tính gia đình hay bó hẹp trong khuôn khổ của làng, lễ bỏ mả là hội lễ của liên làng. Đến lễ bỏ mả, không chỉ có dân của làng làm lễ mà người của các buôn gần, làng xa cũng tới dự và góp vui. Ba hoặc bốn ngày (trước kia là bảy đến mười ngày) của lễ bỏ mả thực sự là một hội lễ văn hóa -nghệ thuật và xã hội lớn nhất ở Tây Nguyên. Lễ bỏ mả là nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc. Lễ bỏ mả là nghệ thuật trình diễn nhạc, múa rối và mặt nạ. Lễ bỏ mả là văn hóa ăn và là hội lễ phô diễn y trang phục dân tộc… Có thể nói, không một lễ hội nào ở Tây Nguyên lại mang tính tổng hợp văn hóa nghệ thuật một cách nhuần nhuyễn và sinh động như lễ bỏ mả.
Lê Thi trích bài của PGS.TS.Ngô Văn Doanh
Viện Khoa học Xã hội Việt Nam

[Sponsored content]