Thơ ?

[giotsuongtim]

Tại sao chúng ta làm thơ ? Chúng ta làm thơ trong một thời đại như thế nào, trong một thế giới như thế nào ? Thơ ngày nay có vai trò gì, có ý nghĩa gì trong đời sống của chúng ta ?
Giữa miêu tả và tra vấn, giữa ngợi ca, phê phán, chiêm nghiệm, khẳng định, và dằn vặt, khắc khoải, mò mẫm, tìm kiếm… chỗ của thơ là ở đâu ?
Nếu báo chí có một lề đường bên phải để đi, thơ đăng trên các báo ấy sẽ đi ở lề đường nào ? Cái lề đường, phải chăng là huyệt mộ của thơ ? Thơ sẽ bay tới đâu khi vang lên như tiếng kèn xung trận ? Thơ được phóng tới cõi nào khi nhà thơ đứng trên đỉnh cao muôn trượng ? Thơ chọn lối hành xử nào khi đối mặt với sự thật và sự giả dối ? Và thơ chọn lối hành xử nào khi đối diện với những sự thật được cấu thành từ những lời nói dối được lặp đi lặp lại nhiều lần ? Hay thơ không liên quan đến tất cả những thứ đó ? Thơ phải chăng độc lập với tất cả những câu hỏi này ?
Thơ là … ?
Thơ phải chăng chỉ thuần tuý là vẻ đẹp ngôn ngữ ? Ngôn ngữ phải chăng chỉ thuần tuý là ngôn ngữ ? Và lúc nào thì ngôn ngữ chỉ thuần tuý là chính nó, không có bất kỳ mối liên hệ nào khác, không có bất kỳ va đập với bất kỳ thứ gì khác ?
Valéry nói : « Thơ sinh ra từ cuộc đấu giữa cảm giác và ngôn ngữ », lại nói : « Thơ, sự do dự kéo dài giữa âm và ý ». Vậy thơ là cuộc đấu hay sự ngập ngừng ? Thơ là một liệu pháp chữa bệnh ? Thơ dao động giữa xung năng sống và xung năng chết ? Thơ là một cấu trúc ngôn ngữ tự nó đáp ứng đủ cho nó ? Thơ là những thể nghiệm từ, câu, âm, hình, nhịp, vần điệu ? Thơ tìm kiếm sự đồng cảm ? Thơ không phải để hiểu, cũng không phải để làm cho các vấn đề trở nên dễ hiểu hơn ? Thơ là một ánh sáng khác lạ mà ngôn ngữ có thể chiếu rọi lên những gì vốn quen thuộc ? Thơ làm biến dạng thực tại hay trung thành với thực tại ? Thơ phản ánh thực tế hay tạo ra thực tế ? Đến ranh giới nào thì việc làm thơ có thể được coi là sáng tạo ?
Thơ là cảm xúc ? Thơ là suy tư ? Nếu nói thơ là sự thăng hoa của cảm xúc, của tâm hồn thì những trạng thái nào của đời sống tinh thần sẽ được xem là tâm hồn ? Giữa nỗi đau được thể hiện bằng nước mắt bằng tiếng khóc và nỗi đau được thể hiện bằng sự câm lặng hoá đá, lấy gì để khẳng định đây là nỗi đau còn kia không là nỗi đau ? Giữa niềm vui bộc lộ bằng ngôn ngữ lời nói và niềm vui được bộc lộ bằng ngôn ngữ cơ thể, lấy gì để nói rằng đây là niềm vui còn kia không là niềm vui ? Giữa sự can đảm của một người dám liều mình xông vào chỗ nguy hiểm chấp nhận cái chết và sự can đảm của một người dám hạ mình chui qua háng người khác, chịu nhục để thành đại nghiệp, lấy gì để nói rằng đây là sự can đảm, còn kia không phải là sự can đảm ? Giữa tình yêu cuộc sống vang lên rộn ràng trong những giai điệu của một nhạc sĩ và tình yêu cuộc sống thể hiện trong những suy tư siêu hình của một triết gia, lấy gì để xác quyết rằng đây là tình yêu cuộc sống còn kia không phải là tình yêu cuộc sống ?
Cũng vậy, lấy gì để xác quyết rằng thơ phải như thế này và không phải như thế kia ? nhà thơ phải như thế này và không phải như thế kia ?
Những câu hỏi và những câu hỏi.
Thơ có phụ thuộc vào những câu hỏi mà người làm thơ đặt ra cho chính mình và cho những gì đang diễn ra xung quanh mình không ? Những câu hỏi có thể nói to lên và những câu hỏi chưa thể nói to lên ?
Thơ tồn tại đâu đó trên lộ trình của các câu hỏi, trong sự đầy ắp của chúng, trong những khoảng trống giữa chúng, và trong sự va đập với chúng ?
Trong khi những câu hỏi tiếp tục hành trình của chúng, đôi khi cần có một vài khoảng lặng, có khi chỉ là một khoảng lặng vừa đủ để nhận ra một khả năng nào đó trong vô vàn những khả năng mà thơ có thể có :
Thơ có khả năng đưa những người bay không có chân trời đi về phía những chân trời không có người bay, dù chỉ là bằng một cách thức không ít ý nghĩa hơn cũng không nhiều ý nghĩa hơn tưởng tượng ; ít nhất là vì thơ có khả năng nhìn thấy và chỉ ra thực tế đó : thực tế là có những chân trời không có người bay, trong khi lại có những người bay không có chân trời. Thơ xuất hiện để liên kết những cái « không có », để hiện thực hoá những cái « không có » ấy bằng tiếng khóc - một cái gì có thật. Thơ không chỉ là cây cầu hư ảo nối hai đầu hư ảo : con người thơ và chân trời huyễn tưởng ; thơ có lẽ còn chính là cái chân trời bất khả ấy, nơi cất giữ mọi thực tế và ảo tưởng của chúng ta.
Có thể xem đấy là một cách diễn giải cá biệt về hai câu thơ đầy sức mạnh này của Trần Dần:
Tôi khóc những chân trời không có người bay
Lại khóc những người bay không có chân trời
Ở đây, thơ như một kết hợp giữa các khả thể và bất khả, giữa sức mạnh tinh thần và nỗi tuyệt vọng bởi đời sống, giữa sự phi lí và sự khắc nghiệt nhiều khi đến mức tăm tối của thực tại và những nỗ lực của nội tâm để vượt lên sự khắc nghiệt đó. Thơ dùng hành động khóc như một tiếng gọi, mở ra tương liên bay giữa chân trời và con người.

.Nguyễn thị Từ Huy

[Lưu Hà]

thơ ca ở cõi tịnh độ

[giotsuongtim]

...và,cõi tịnh độ ở thơ ca

[nguyenchihiep]

Thơ trứu tượng như những gì không biết

[dangphuong]

Viết văn hay thơ là nói về những hiện thực hay cảm xúc. Chuyện thật nào cũng khiến cho người đọc dễ rung rộng. Tuy nhiên, thật không có nghĩa là tự mình trải nghiệm mà thường khi nó chỉ là những cảm xúc thật của tâm hồn.
Trước đây, tui rất thích bài thơ "Màu tím hoa sim" của Hữu Loan. Tui không biết người con gái trong bài thơ đó là thật hay giả. Tới khi nghe Hữu Loan kể tui nghi ngờ. Thà ông cứ nói đó là hư cấu nhưng cảm xúc trong ông là thật thì tui dễ rung động hơn. Bây gờ thì tui không còn thích bài thơ đó nữa chỉ vì tui biết ông giả dối khi nói về bài thơ đó.
Cũng như bài hát "Dư âm" của Nguyễn văn Tý nói về cô gái vừa tắm xong lên lầu gảy đàn. Ông khẳng định đó là một sự thật 100%. Tui nghi ngờ "sự thật" này và không còn cảm thấy rung động với "Dư âm" nữa.
Thật là tai hại khi nói dối về những tác phẫm nghệ thuật của mình.
dp

[Oanhoanh]

Thơ là gió, là mây
Là giọt sương trên cỏ cây
Là tiếng đêm khắc khoải
Là nỗi niềm đọng lại cuối ngày...

Thơ là cơn say
Là sương khói lắt lay
Là sóng xô tiềm thức
Là ngàn tinh tú huyền diệu ngất ngây...

OO

[dangphuong]

Tui đang viết 1 bài thơ mà 4 câu đầu như thế này:

Tôi sợ một chữ thơ
Là ngàn nỗi đợi chờ
Bao nhiêu câu rơi xuống
Là bấy nhiêu thẫn thờ

Hi vọng sẽ được trình làng hôm nay.
dp

[laocom]

Còm đang ngồi chờ ông Ác uống trà cho ấm bụng rùi làm tiếp ạ

[TK]

Định nghĩa Thơ của TK:

Thơ là thứ giả dối nhất viết để đăng lên Hội Ngộ.

[Tphạm]

Định nghĩa Thơ của TK:

Thơ là thứ giả dối nhất viết để đăng lên Hội Ngộ.

Con người thì hay mơ
hay mơ nên thành thơ
Thơ là sự sáng tạo làm cho những cái vô lý thành có lý! .
(Cái hàng chữ đỏ mượn của TK ) Hi hi

[Kiến lửa]

Định nghĩa Thơ của TK:

Thơ là thứ giả dối nhất viết để đăng lên Hội Ngộ.

Con người thì hay mơ
hay mơ nên thành thơ
Thơ là sự sáng tạo làm cho những cái vô lý thành có lý! .
(Cái hàng chữ đỏ mượn của TK ) Hi hi

Thơ là giả dối
Thơ là vẩn vơ
Dù cho là thế
Cưa em ngon ơ...
Em đổ bất ngờ

[vânsơn]

Thơ đơn giản chỉ là chữ mà có người đọc thành...THƠ, người khác lại thấy là...THỜ..Ơ...THƠ! Đằng nào nó cũng vẫn là THƠ, thế thôi!

[Sponsored content]