Chén Canh Thịt Dê Mất Nước

[Như Mai]

CHÉN CANH THỊT DÊ MẤT NƯỚC

Thi hoá “Đông châu liệt quốc.”

Vua Trung Sơn vì quan đãi yến
Thịt dê ngon ít miếng một người
Chia phần không vị tình ai
Tử Kì không có giận hay để lòng.

Nên bỏ chốn về hầu vua Sở
Hận ngày xưa luôn để trong tâm
Một hôm nói với Sở rằng:
“Trung Sơn nước yếu đâu bằng ngài đâu,

Nếu ngài muốn nước giàu dân mạnh.
Tiến bước thì chiếm đặng Trung Sơn,”
Nghe lời vua Sở tiến quân
Trung Sơn sức yếu một thân bôn đào.

Bỗng chợt thấy anh hào hai vị
Vua Trung Sơn quay lại hỏi rằng:
“Trên đường cực khổ đào sanh
Hai ngươi theo trẫm để làm gì đây?”

Hai thanh niên tỏ bày tâm sự:
“Vì ngày xưa gia phu đói lòng
Yếu hơi gần đến lâm chung
Vua cho ăn uống no lòng bệnh ngưng.

Khi gần đến lâm chung cha dặn:
“Vua Trung Sơn ơn nặng với ta
Sau này con hãy vì ta
Nếu vua có nạn hãy ra đáp đền”.

Là con hiếu đâu quên di chúc
Nay đến thời đến lúc đền ân.”
Nghe qua vua mới than rằng:
“Vì chén canh thịt mà thân thế này

Và vì ta giúp người đáng giúp
Ngày hôm nay trong lúc lâm nguy
Tai ba hoạ gởi bất kỳ
Nhân tài trợ giúp đúng khi nguy nàn.

Gây nhơn nghĩa đâu cần nhiều ít
Gây oán thù chén thịt canh dê
Tổn thương tự ái Tử Kì
Nên ta mất nước chỉ vì miếng ăn.

Gặp cụ già gian nan đói khổ
Ta xót lòng ban bố cơm ăn
Mà nay quả trả bội phần
Hai chàng nghĩa sĩ bạc ngàn vàng kho".

Tình nghĩa ấy khôn hồ lạnh ấm
Bài học hay, suy gẫm sự đời
Làm ơn đâu phải vàng thoi
Mới là ân nghĩa ghi hoài thâm sâu.

Gây hận oán cần đâu nhiều ít
Chỉ gây lòng thù nghịch lên cao
Nước trôi đất lở bờ ao
Khó bề dứt bỏ khôn đào vứt đi.

Suy nghĩ kỹ trước khi làm việc
Để lòng không hối tiếc về sau.
Thanh tâm đừng tạo nghiệp sầu
Tương lai ắt hẳn vui câu an bình.

Như Mai